Jan Kusters

Deze week had ik weer eens een kansje om wat buiten te gaan schilderen. Ik was maandag voor de opening van het schooljaar naar Vijlen geweest, en had onderweg wat landschappen gezien waar ik wat mee kon, dus toen ik woensdag wat tijd over had ben ik maar een sop pad geweest. En miljaar, dat viel nog niet mee! Het is moeilijk om er precies de vinger op te leggen, maar door het werken aan realistische schilderijen afgelopen maanden bleek ik nu ineens serieus moeite te hebben met het grovere werk; ik had de hele tijd de neiging om details te gaan zitten pielen. Een boom kun je als het goed is met een paar vlekken neerzetten, en nu heb ik ineens de neiging om stammetjes en bladeren te doen. En in een veld kun je met een paar lichte kleurverschillen een heel veld aan ploeg-voren suggereren, maar nu begon ik als een dolle streepjes te trekken.

Links bij Vijlen, rechts bij Nijswiller. Ik merk weer meteen dat ik niet echt nog warm loop voor dit soort landschappen. Buiten staan schilderen is leuk, maar in feite ken ik deze uitkomsten nu wel. De linker was de eerste en is niet echt geweldig geworden. De tweede ging alweer iets beter, maar het blijft moeilijk. Met name de linker heeft, binnen mijn reeks schilderijen, iets heel vreemds; meestal zien mijn schilderijen er op afstand beter uit, en lossen ze van dichtbij op in verfvlekken. Maar in de bomen van de linker zitten details die nu net van dichtbij bekeken wel werken, en op afstand niet. Heel tegenstrijdig...

Blijkbaar zijn dit toch twee manieren van werken die in feite niet samen gaan. En dat is toch wel jammer; ik vind dat gepiel ook wel leuk. Daar heb ik deze week ook nog aan gewerkt;

Links het moment waarop ik de vorige week stopte, rechts datzelfde doek met een eerste glacis. Ondanks heilig voornemen om het langzaam en vooral stap voor stap op te bouwen heb ik toch al wat sterkere kleuren aangebracht dan ik eigenlijk wilde; nu is het rode aardewerk vermoedelijk al rood genoeg, terwijl ik dat in drie lagen had willen opbouwen. Enfin, ik zie wel hoe het verder gaat, de volgende laag gaat over schaduwen; de bruine achtergrond moet donkergrijs worden, in de kommetjes en de onderzetters moet diepe schaduw en zelfs zwart komen, en de scheiding tussen voorwerpen en achtergrond moet op bepaalde plekken vervagen. Dit is overigens heerlijk alchemistengedoe; zelf mediums mengen en dergelijk. Oude regel in olieverf: vet over mager, anders gaat de verfhuid barsten. De eerste glacis is dusmet een mager medium gedaan; één derde glaceer medium en twee derde terpentijn. Volgende keer half half, en dan heb ik nog twee derde - één derde en vol medium over. En daarna kan ik aan de Venetiaanse terpentijn beginnen. Ha, zo'n naam alleen al...